Hà Nội mảnh đất nghìn năm văn hiến không chỉ hấp dẫn du khách bởi những di tích lịch sử, những con phố cổ kính mà còn là nơi hội tụ nhiều ngôi chùa linh thiêng, mang đậm dấu ấn văn hóa và tâm linh của dân tộc. Giữa nhịp sống hiện đại hối hả, những ngôi chùa cổ kính vẫn giữ được vẻ đẹp thanh tịnh, là chốn dừng chân lý tưởng để mỗi người tìm về sự bình yên trong tâm hồn. Từ những công trình mang giá trị kiến trúc độc đáo đến những ngôi chùa gắn liền với nhiều huyền thoại, mỗi điểm đến đều chứa đựng những câu chuyện thiêng liêng và ý nghĩa sâu sắc. Hãy cùng New Tour khám phá 10 ngôi chùa Hà Nội, nơi lưu giữ lại những vẻ đẹp lịch sử, nơi giao thoa giữa vẻ đẹp tâm linh và văn hóa truyền thống, để cảm nhận trọn vẹn hơi thở văn hóa cổ truyền giữa lòng thủ đô ngàn năm.

Tổng hợp những ngôi chùa Hà Nội nhất định phải ghé thăm

Giữa những phố phường nhộn nhịp ở Hà Nội, những ngôi chùa tại đây vẫn giữ được vẻ đẹp thanh tịnh, là điểm đến lý tưởng để chiêm bái, tìm kiếm sự an yên và khám phá những nét đẹp văn hóa truyền thống. Dưới đây là tổng hợp những ngôi chùa ở Hà Nội mà bạn nhất định phải ghé thăm để cảm nhận sự giao thoa giữa tín ngưỡng, kiến trúc và lịch sử ngàn năm.

Chùa Hương

Chùa Hương là một trong những điểm du lịch tâm linh nổi tiếng và linh thiêng bậc nhất tại Việt Nam. Không chỉ là nơi hành hương quen thuộc của Phật tử, chùa Hương còn hấp dẫn du khách bởi cảnh quan thiên nhiên kỳ vĩ và những giá trị văn hóa truyền thống lâu đời.

Chùa Hương (hay Hương Sơn) nằm trong quần thể di tích thuộc xã Hương Sơn, huyện Mỹ Đức, Hà Nội. Không chỉ là nơi cầu bình an, tài lộc mà còn là điểm đến lý tưởng để thưởng ngoạn vẻ đẹp thiên nhiên. Chùa Hương nổi tiếng với kiến trúc độc đáo, nằm ẩn mình trong núi đá vôi, giữa một khung cảnh thiên nhiên kỳ vĩ với sông suối, hang động và rừng cây xanh mát.

Chùa Hương là một quần thể di tích rộng lớn, bao gồm nhiều ngôi chùa, đền, am nằm rải rác trong thung lũng và trên núi cao. Một số điểm nổi bật trong quần thể chùa Hương gồm: Chùa Thiên Trù, được gọi là "Bếp Trời", đây là nơi đón tiếp khách hành hương trước khi đến động Hương Tích. Ngôi chùa có kiến trúc cổ kính, uy nghiêm với mái ngói rêu phong và sân chùa rộng lớn. Động Hương Tích, được mệnh danh là "Nam thiên đệ nhất động" (động đẹp nhất trời Nam), động Hương Tích là điểm nhấn quan trọng nhất của quần thể chùa Hương. Bên trong động có những khối thạch nhũ tự nhiên với hình thù độc đáo như Núi Cô, Núi Cậu, Cây Vàng, Cây Bạc, mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc. Chùa Giải Oan, nằm gần động Hương Tích, chùa Giải Oan có giếng nước trong vắt, được cho là nơi Quan Thế Âm dùng để cứu độ chúng sinh. Ngoài ra, quần thể chùa Hương còn có các ngôi chùa, đền nổi tiếng khác như đền Cửa Võng, chùa Long Vân, chùa Bảo Đài,... tạo nên một không gian tâm linh rộng lớn, linh thiêng.

Lễ hội chùa Hương diễn ra từ ngày mùng 6 tháng Giêng đến hết tháng 3 âm lịch hàng năm. Đây là một trong những lễ hội Phật giáo lớn nhất Việt Nam, thu hút hàng triệu Phật tử và du khách thập phương.

Xem thêm: Kinh nghiệm tham quan chùa Hương cực chi tiết

Chùa Một Cột

Chùa Một Cột, còn gọi là chùa Diên Hựu, là một trong những biểu tượng văn hóa, kiến trúc đặc sắc của Hà Nội. Tọa lạc trong khuôn viên quận Ba Đình, gần Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, ngôi chùa nổi bật với thiết kế độc đáo và ý nghĩa tâm linh sâu sắc. Đây không chỉ là điểm đến thu hút du khách mà còn là nơi hành hương linh thiêng, gắn liền với lịch sử và truyền thống Phật giáo Việt Nam.

Điểm đặc biệt nhất của chùa Một Cột chính là thiết kế độc đáo với gian chính được đặt trên một cột đá lớn có đường kính khoảng 1,2 mét, cao hơn 4 mét, tạo hình ảnh như một đóa sen đang vươn lên từ mặt nước. Phần mái chùa uốn cong mềm mại theo phong cách kiến trúc cổ truyền Việt Nam, trên đỉnh có hình rồng chầu thể hiện sự linh thiêng và quyền uy. Xung quanh chùa là hồ nước nhỏ gọi là hồ Linh Chiểu, tạo không gian thanh tịnh và trang nghiêm. Cảnh quan nơi đây kết hợp hài hòa giữa kiến trúc và thiên nhiên, mang đến cảm giác yên bình, thư thái cho du khách khi ghé thăm.

Hằng năm, chùa Một Cột là địa điểm diễn ra nhiều hoạt động tín ngưỡng, đặc biệt vào các ngày lễ lớn như lễ Phật Đản, Vu Lan và dịp Tết Nguyên Đán. Người dân thường đến chùa để dâng hương, cầu bình an, may mắn cho gia đình. 

Xem thêm: Chiêm ngưỡng nét đẹp độc đáo chùa Một Cột

Chùa Láng

Chùa Láng, hay còn gọi là Chiêu Thiền Tự, là một trong những ngôi chùa cổ kính và linh thiêng bậc nhất tại Hà Nội. Nằm trên đường Láng, thuộc phường Láng Thượng, quận Đống Đa, chùa không chỉ là nơi thờ Phật mà còn là di tích gắn liền với cuộc đời của Thiền sư Từ Đạo Hạnh, một nhân vật quan trọng trong lịch sử Phật giáo Việt Nam. Với không gian yên bình, kiến trúc truyền thống đặc sắc và bề dày lịch sử, chùa Láng là điểm đến lý tưởng cho những ai muốn tìm hiểu về văn hóa, tín ngưỡng Phật giáo cũng như tận hưởng không khí tĩnh lặng giữa lòng thủ đô.

Chùa Láng được xây dựng vào thời vua Lý Anh Tông (1138 – 1175) để thờ Thiền sư Từ Đạo Hạnh, người có công lớn trong việc truyền bá Phật pháp và chữa bệnh cứu người. Theo sử sách ghi lại, Từ Đạo Hạnh tu hành tại chùa này trước khi hóa thân thành vua Lý Thần Tông. Trải qua nhiều thế kỷ, chùa đã được trùng tu nhiều lần nhưng vẫn giữ được nét cổ kính và giá trị tâm linh vốn có.

Chùa Láng mang phong cách kiến trúc đặc trưng của thời Lý với kết cấu hài hòa giữa các gian nhà chính, sân vườn và hồ nước. Khuôn viên chùa rộng rãi, được bao quanh bởi cây cối xanh mát, tạo nên không gian thanh tịnh và yên bình. Ngôi chùa được xây dựng theo lối “nội công ngoại quốc”, bao gồm tam quan, tiền đường, hậu cung và nhiều công trình phụ trợ. Điểm đặc biệt của chùa là hệ thống cột gỗ lim vững chắc, mái ngói cong vút và các bức chạm khắc tinh xảo, mang đậm dấu ấn nghệ thuật điêu khắc thời Lý. Bên trong chùa có nhiều pho tượng quý, trong đó nổi bật là tượng Thiền sư Từ Đạo Hạnh và tượng Phật A Di Đà.

Chùa Khai Nguyên

Chùa Khai Nguyên, hay còn gọi là Tịnh Tông Học Hội Việt Nam, tọa lạc tại thị xã Sơn Tây, Hà Nội. Đây là một trong những ngôi chùa lớn và có kiến trúc độc đáo nhất miền Bắc, nổi bật với pho tượng Phật A Di Đà cao 72m, được xem là pho tượng Phật cao nhất Việt Nam. Chùa là trung tâm Phật giáo quan trọng, nơi tổ chức nhiều hoạt động tu học và các khóa tu dành cho Phật tử trên cả nước. Chùa Khai Nguyên có lịch sử lâu đời nhưng được trùng tu và mở rộng đáng kể trong những năm gần đây. Với sự phát triển mạnh mẽ, chùa đã trở thành một trong những trung tâm hoằng pháp lớn, thu hút nhiều Phật tử đến tham gia các hoạt động tu học và dâng hương.

Khuôn viên chùa rộng lớn, được quy hoạch theo phong cách Phật giáo Bắc tông, kết hợp giữa nét cổ kính truyền thống và lối kiến trúc hiện đại. Một số công trình tiêu biểu trong khuôn viên chùa bao gồm: 

• Tượng Phật A Di Đà cao 72m, được thiết kế công phu với nét mặt hiền từ, tượng đứng sừng sững giữa không gian rộng lớn, trở thành biểu tượng tâm linh nổi bật của chùa. 
• Đại Hùng Bảo Điện, nơi thờ Phật chính với kiến trúc uy nghiêm, mang đậm dấu ấn Phật giáo truyền thống. Hồ nước và vườn cảnh: Xung quanh chùa có hồ nước trong xanh, khu vườn rộng lớn với nhiều loại cây xanh tạo không gian thanh tịnh, yên bình. 
• Tượng Phật di lặc và La Hán, hệ thống tượng Phật được bố trí dọc theo khuôn viên chùa, tạo thành một quần thể tâm linh đặc sắc. 

Chùa Khai Nguyên còn là nơi tổ chức nhiều khóa tu dành cho Phật tử và các đại lễ quan trọng như Đại lễ Phật Đản, Vu Lan báo hiếu,… Trong những dịp này, hàng nghìn Phật tử từ khắp nơi đổ về chùa để cầu an, nghe giảng pháp và tham gia các hoạt động thiện nguyện.

Chùa Thầy

Chùa Thầy nằm ở chân núi Sài Sơn, huyện Quốc Oai, Hà Nội, được biết đến là một trong những ngôi chùa cổ linh thiêng bậc nhất miền Bắc, gắn liền với Thiền sư Từ Đạo Hạnh, một trong những nhân vật quan trọng trong Phật giáo Việt Nam. Điểm đặc biệt của chùa Thầy không chỉ nằm ở giá trị tâm linh mà còn ở kiến trúc độc đáo, hài hòa với thiên nhiên. Chùa được chia thành ba khu chính: Chùa Cao (chùa chính), Chùa Trung và Chùa Hạ, tất cả đều được xây dựng theo thế “tọa sơn hướng thủy”, tựa lưng vào núi và mặt hướng ra hồ Long Trì. Trước chùa là cây cầu Nhật Tiên Kiều bắc qua hồ nước, tạo nên cảnh sắc thanh bình, thơ mộng.

Ngoài giá trị kiến trúc, chùa Thầy còn nổi tiếng với lễ hội diễn ra vào ngày 7/3 âm lịch hàng năm. Trong lễ hội, nhiều nghi thức truyền thống được tổ chức, đặc biệt là múa rối nước – một nét văn hóa đặc trưng gắn liền với lịch sử của chùa. Đây là dịp để du khách và người dân địa phương chiêm bái, cầu nguyện và hòa mình vào không khí lễ hội đậm chất truyền thống.

Chùa Hà

Chùa Hà nằm tại phố Chùa Hà, quận Cầu Giấy, Hà Nội. Ngôi chùa có tên chữ là Thánh Đức Tự, được xây dựng từ thời Lý, gắn liền với tín ngưỡng thờ Phật và thờ Thánh Mẫu. Trải qua nhiều biến cố lịch sử, chùa đã được trùng tu nhiều lần nhưng vẫn giữ được nét cổ kính, linh thiêng. Điều làm nên sức hút đặc biệt của chùa Hà chính là sự linh ứng trong việc cầu duyên. Người dân truyền tai nhau rằng, những ai thành tâm đến đây dâng lễ, khấn nguyện sẽ sớm gặp được nhân duyên tốt đẹp, tình duyên thuận lợi. Không chỉ giới trẻ mà cả những người đã từng đổ vỡ trong tình cảm cũng tìm đến đây để cầu mong hạnh phúc mới.

Ngoài cầu duyên, chùa Hà còn là nơi thờ Phật, thờ Thánh Mẫu, thu hút nhiều người đến cầu bình an, tài lộc. Không gian chùa thanh tịnh với cây xanh rợp bóng, khuôn viên rộng rãi, mang đến cảm giác an yên giữa lòng thành phố nhộn nhịp.

Chùa Quán Sứ

Chùa Quán Sứ tọa lạc trên phố Quán Sứ, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội. Đây là trụ sở của Giáo hội Phật giáo Việt Nam, đồng thời là nơi diễn ra nhiều sự kiện quan trọng của Phật giáo trong nước. Chùa được xây dựng vào thế kỷ 15 dưới triều vua Lê Thánh Tông, ban đầu là nơi tiếp đón sứ thần các nước đến Việt Nam. Đến thế kỷ 20, chùa trở thành trung tâm hoằng pháp, nơi đào tạo tăng ni và nghiên cứu Phật học. Chùa Quán Sứ không chỉ có giá trị tâm linh mà còn đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của Phật giáo Việt Nam.

Chùa Quán Sứ có kiến trúc truyền thống với cổng tam quan lớn, mái ngói cong vút, tường sơn vàng tạo cảm giác cổ kính. Chính điện rộng rãi, tôn nghiêm, thờ tượng Phật Thích Ca cao lớn, bao quanh là các pho tượng Bồ Tát và La Hán. Ngoài khu thờ tự, chùa còn có thư viện Phật giáo với nhiều kinh sách quý giá, là nơi học tập và nghiên cứu của tăng ni, Phật tử. Vào các ngày lễ lớn như Đại lễ Phật Đản, Vu Lan, chùa Quán Sứ tổ chức nhiều hoạt động cầu nguyện.

Chùa Linh Quang

Chùa Linh Quang tọa lạc trên phố Khâm Thiên, quận Đống Đa, Hà Nội. Đây là một trong những ngôi chùa Hà Nội lâu đời , được xây dựng từ thời Lê và có nhiều lần trùng tu qua các triều đại. Chùa mang giá trị lịch sử sâu sắc, là nhân chứng cho sự phát triển của Phật giáo tại Hà Nội. Khác với sự sầm uất của phố Khâm Thiên, chùa Linh Quang mang vẻ đẹp trầm mặc, tĩnh lặng. Ngoài ra, cổng tam quan được xây dựng theo lối kiến trúc cổ truyền, mái ngói phủ rêu phong. Bên trong chùa, gian chính điện được bài trí trang nghiêm với tượng Phật Thích Ca, Quan Thế Âm Bồ Tát, tượng Hộ Pháp cùng các bức hoành phi, câu đối mang ý nghĩa sâu sắc.

Bên cạnh đó, chùa Linh Quang nổi tiếng với không gian thanh tịnh, thích hợp cho những ai muốn tìm nơi tĩnh tâm, rũ bỏ phiền muộn cuộc sống. Vào các dịp lễ lớn như rằm tháng Giêng, tháng Bảy, Phật tử đến đây để tham gia các khóa lễ cầu an, nghe giảng pháp và làm công đức.

Chùa Kim Liên

Chùa Kim Liên ngay bên bờ Hồ Tây thơ mộng. Đây là một trong những ngôi chùa có kiến trúc đẹp nhất Hà Nội, được xây dựng từ thời nhà Lý và trải qua nhiều lần trùng tu dưới triều Nguyễn. Chùa được xem là dấu ấn lịch sử quan trọng, phản ánh sự phát triển của Phật giáo qua các triều đại. Chùa Kim Liên nổi bật với lối kiến trúc mang phong cách nghệ thuật cung đình, gồm ba gian lớn với mái ngói đỏ rực, các cột gỗ được chạm trổ tinh xảo. Điểm đặc biệt nhất của chùa là hệ thống mái ngói uốn cong hình cánh én, tạo nên nét thanh thoát, nhẹ nhàng.

Không gian chùa rộng rãi, thoáng đãng với khuôn viên nhiều cây xanh, hoa cỏ. Hồ Tây lộng gió càng làm tăng thêm vẻ thanh tịnh, thơ mộng cho ngôi chùa. Đây không chỉ là nơi thờ tự linh thiêng mà còn là điểm đến lý tưởng để thưởng ngoạn phong cảnh, tìm lại sự bình yên giữa lòng Hà Nội. Vào những ngày rằm, mùng một và các dịp lễ Phật giáo quan trọng, chùa Kim Liên thu hút rất đông Phật tử đến dâng hương, cầu nguyện. Đặc biệt, vào mùa lễ hội, chùa tổ chức nhiều hoạt động văn hóa tâm linh như rước Phật, tụng kinh, thả đèn hoa đăng trên Hồ Tây, tạo nên không gian linh thiêng và huyền bí.

Xem thêm: Khám phá chùa Kim Liên cổ kính

Những lưu ý quan trọng khi ghé thăm chùa Hà Nội

Hà Nội không chỉ nổi bật với những công trình lịch sử, văn hóa, mà còn là nơi hội tụ nhiều ngôi chùa linh thiêng, là điểm đến tâm linh của du khách từ khắp nơi. Mỗi ngôi chùa là một nơi lưu giữ văn hóa, không chỉ thu hút bởi vẻ đẹp kiến trúc mà còn bởi những giá trị tinh thần sâu sắc. Để có một chuyến thăm chùa trọn vẹn và ý nghĩa, du khách cần lưu ý những điều sau khi ghé thăm các ngôi chùa Hà Nội:

Lựa chọn trang phục phù hợp

Khi đến các ngôi chùa, việc lựa chọn trang phục là vô cùng quan trọng. Chùa là nơi linh thiêng, vì vậy bạn nên mặc những bộ đồ kín đáo, lịch sự. Quần áo ngắn, bó sát hay hở hang sẽ không phù hợp với không gian tâm linh. Đặc biệt, khi thăm các chùa lớn bạn cần lưu ý trang phục phù hợp. Một số chùa có sẵn áo dài tay hoặc váy quây cho du khách mượn, giúp bạn đảm bảo sự tôn nghiêm khi tham gia lễ bái.

Giữ gìn vệ sinh chung

Chùa là nơi thanh tịnh, nơi mọi người đến để tìm sự bình an trong tâm hồn, vì vậy việc giữ gìn vệ sinh chung rất quan trọng. Du khách cần có ý thức không xả rác bừa bãi hay vứt tiền lẻ vào tượng Phật hoặc hồ nước, điều này không chỉ gây mất mỹ quan mà còn ảnh hưởng đến không gian thiêng liêng của chùa. Nếu mang theo đồ lễ, bạn cũng cần sắp xếp gọn gàng và không để lại giấy vàng mã hay đồ dư thừa. Ngoài ra, nếu bạn đang tham gia các nghi lễ như dâng hương, hãy chú ý cẩn thận và dọn dẹp sau khi hoàn tất.

Lựa chọn thời gian đi phù hợp

Thời gian tham quan chùa rất quan trọng để có được những trải nghiệm tốt nhất. Nếu muốn tận hưởng không khí yên tĩnh, thanh thản và tránh xa sự đông đúc, bạn nên ghé thăm các chùa vào buổi sáng sớm hoặc vào những ngày trong tuần. Các dịp lễ lớn như Tết Nguyên Đán, Rằm tháng Giêng, lễ Vu Lan hay các ngày nghỉ lễ khác, chùa thường rất đông người, dễ gây ra sự chen lấn, xô bồ. Vào những dịp này, để có được không gian tĩnh lặng và thoải mái, bạn cần đến chùa từ sớm hoặc chọn những thời điểm ít người đến.

Chú ý những điều kiêng kỵ khi đến chùa

Mỗi ngôi chùa đều có những quy định riêng, và du khách cần lưu ý những điều kiêng kỵ sau để thể hiện sự tôn trọng đối với nơi thờ tự:

• Không gây ồn ào: Đây là một trong những điều kiêng kỵ quan trọng nhất. Du khách cần tránh nói chuyện lớn tiếng, cười đùa ồn ào hay sử dụng điện thoại trong khu vực chùa, bởi điều này sẽ làm phiền đến người khác và không khí tôn nghiêm của chùa.
• Không tự ý chạm vào tượng Phật: Việc sờ vào tượng Phật hay các đồ thờ tự trong chùa có thể gây ảnh hưởng đến sự linh thiêng của nơi đây. Nếu muốn thờ cúng hay dâng hương, bạn nên làm theo các chỉ dẫn của các nhà sư hoặc nhân viên của chùa.
• Không chụp ảnh tùy tiện: Một số khu vực trong chùa, đặc biệt là chính điện, không cho phép chụp ảnh. Vì vậy, trước khi chụp ảnh, bạn cần hỏi ý kiến nhân viên hoặc quan sát kỹ các biển báo để không làm ảnh hưởng không gian tâm linh. Nếu được phép chụp ảnh, hãy chú ý không chụp ảnh trực tiếp vào bàn thờ hoặc tượng Phật.
• Không bẻ cây, hái hoa trong khuôn viên chùa: Hành động này không chỉ thể hiện sự thiếu tôn trọng đối với không gian thiêng liêng mà còn ảnh hưởng đến sự bảo tồn cây cối và hoa trong khuôn viên chùa. Hãy chỉ thưởng thức vẻ đẹp của cây cối và hoa lá mà không làm ảnh hưởng đến chúng.

Hà Nội, với bề dày lịch sử và văn hóa, là nơi hội tụ của những ngôi chùa đẹp và linh thiêng. Mỗi ngôi chùa mà New Tour giới thiệu đều mang trong mình câu chuyện riêng, từ kiến trúc độc đáo đến những giá trị tâm linh sâu sắc. Dù bạn là người con của thủ đô hay du khách phương xa, hành trình khám phá 10 ngôi chùa Hà Nội này chắc chắn sẽ mang đến cho bạn những phút giây an yên và ý nghĩa. Hãy dành chút thời gian để ghé thăm, lắng nghe tiếng chuông chùa và cảm nhận sự bình yên giữa lòng thành phố náo nhiệt.

Xem thêm:

• Cẩm nang tham quan Văn Miếu Quốc Tử Giám
• Tham quan chùa Hàm Long - Vẻ đẹp tâm linh tại Bắc Ninh
• Chiêm ngưỡng nhà hát múa rối Thăng Long tại Hà Nội